Xứ Thanh trong lòng tôi

Tôi khao khát được một lần trở lại, mảnh đất nghèo cằn cỗi với những con người mô tê răng rứa chân lấm tay bùn. Đất xứ Thanh rộng mà cằn cỗi, bao nhiêu bàn tay phải nắm lấy từng ngọn cỏ mưu sinh.


Cuối tháng 9 trời bắt đầu se lạnh, cơn gió mùa đông bắc tối qua mới về làm dịu đi cái oi nồng mà hạ trót giữ lại sang thu. Đã non nửa thu rồi nhưng đêm vẫn thế, vẫn chút lạnh lùng như những đêm nào. Có chăng là trong đó, vị đông xa xôi dường như đọng lại trên bờ môi. Tôi bước lang thang dưới trời thu, chọn một góc phố không người để thả hồn vào vắng lặng. Đôi chân hờ hững bước đi không đầu không cuối, con đường rộng thênh thang đã qua lại đôi lần.

Thu, hương hoa sữa ngập trời Hà Nội ngào ngạt xua bớt chút lạnh lùng. Đêm Hà Nội khác quá, cô đơn và mênh mang đến thế. Phố vắng chỉ có tiếng xe đạp cóc cách cùng vài câu rao của một gánh hàng rong. Giữa một đường đầy hoa sữa ấy, chỉ có tôi và đêm. Không phải vì phố vắng, có lẽ nếu nơi đây tấp nập người qua lại thì cảm giác lúc này cũng chẳng thể khác đi.

Đó đơn giản là nỗi nhớ về một nơi xa xăm, về những con người mà tôi hằng yêu dấu. Nơi đó khi được trở về, trái tim này sẽ bớt những nghĩ suy, những toan tính và còn lại niềm vui. Ngả đầu vào một bờ vai nọ, vô tư không chút lo âu, tôi vẫn mong lại một lần được thế. Giữa phố đêm với tất cả những gì hào hoa rực rỡ, giấc mơ ấy hóa ra vẫn chỉ là giấc mơ.

Quê hương, đã lâu rồi tôi vẫn mãi xa quê, mải miết cuốn theo con đường lo cơm áo để rồi có những khi dừng bước chợt nhận ra trong lòng là những chua xót nghẹn ngào. Tôi khao khát được một lần trở lại, mảnh đất nghèo cằn cỗi với những con người mô tê răng rứa chân lấm tay bùn. Đất xứ Thanh rộng mà cằn cỗi, bao nhiêu bàn tay phải nắm lấy từng ngọn cỏ mưu sinh.
Tôi nhớ về một chút xa xôi, ngôi làng be bé nằm sâu giữa bao nhiêu đồng ruộng. Câu chuyện của bà vẫn thầm thì bên khung cửa, chuyện về một ngày xa trong những năm tháng kia. Ngày ấy làng nghèo lắm, còn nghèo hơn cả bây giờ nữa, xứ "rau má" cơm gạo quý như vàng, ngôi làng nhỏ lại càng thêm nghèo đói. Giọng bà như trầm lại, thoáng một chút bi thương khi kể về thuở ấu thơ.

Nghèo đói làm người ta điên đảo, quên hết những lễ tết hội hè. Trung thu trong mắt những đứa trẻ đơn giản chỉ là câu truyện cổ tích từng đời truyền lại. Đêm trung thu trăng sáng như gương soi, lấp lánh nhuốm đất trời một màu bạch ngân, chảy khắp cành cây kẽ lá. Bà xót xa nói về đêm nọ, nơi khoảng sân rộng đầu đình làng, lũ trẻ vui cười đón trung thu, trên nền đất là hình cái bánh rộng như sàng đựng gạo. Đón trăng bằng nụ cười, bằng một niềm mơ ước, nhớ về một thời mà quặn thắt tim đau.

Tôi lại mơ về thơ ấu của chính tôi, không còn là "bánh vẽ" trên nền đất; dăm ba cái kẹo, vài mẩu bánh con con cùng quả bưởi xanh vừa hái. Trung thu trong tôi đã đầy đủ hơn nhiều. Dẫu không có đèn sao nhiều màu sắc, dẫu không có trống kèn to nhỏ, trung thu kia trong mắt này chính là những ánh trăng. Ai từng bảo dân xứ Thanh thường gian trá, ai từng cười người xứ Thanh giọng nói quê mùa? Tôi lặng lẽ nuốt vào lòng tiếng gào thét thanh minh. Có ai hiểu nỗi niềm chua xót ấy.

Cha lặn lội ngoài đồng từng đêm kiếm con ốc con lươn, mẹ dậy sớm lo miếng cơm manh áo. Những câu truyện của bà, những khúc bi ai của ông làm kép hát. Những đêm trung thu bằng mộng ước của trẻ thơ. Có ai hiểu những con người ở mảnh đất ấy; đơn giản là bị dòng đời vội vã cuốn đi.

Đêm vẫn lặng lẽ trôi, hương hoa sữa về đêm càng nồng đậm, tôi say trong những niềm thương nhớ, bao nhiêu dấu yêu ngày ấy như lại chợt hiện về. Hôm nay đã là 11 rồi, chỉ còn mấy ngày nữa thôi sẽ đến trung thu, khi ấy cả đất trời lại ngập sắc đèn hoa. Trung thu năm trước chỉ là đêm dang dở không đèn không bánh, không có những nụ cười, một năm rồi nỗi niềm ấy sao vẫn còn đắng chát.

Năm nay lại một mùa trăng nữa, tôi có lẽ vẫn lặng yên cô độc chốn phồn hoa. Sẽ lại lang thang cho nguôi đi nỗi nhớ, thầm hát một khúc "Tùng rinh rinh, tùng tùng tùng rinh rinh" mà mơ về ngày cùng những người thân yêu kéo chõng tre ra sân rồi rộn ràng phá cỗ.


Quê ơi! Mảnh đất mà lòng này mộng ước. Tôi đưa tay ngắt lấy một chiếc lá, cảm nhận chút sương khuya vừa đọng lại ít phút thôi. Chẳng biết nơi xa xăm ấy lúc này đây có ai nhìn về cây hoa sữa trước nhà thầm buồn cho một người nơi xa không thể trở về.

Lâm